In deze nieuwe rubriek geeft Willie antwoord op kindervragen.
Beste Willie,
Hoe kan het dat Nederland meer geld uitgeeft dan inkomsten heeft?
Groetjes, Isabelle (11), Apeldoorn.
Beste Isabelle,
Nederland wil in 2024 € 433,6 miljard uitgeven en verwacht € 402,9 miljard inkomsten te hebben. Dat betekent dat we met zijn allen een tekort hebben van € 30,7miljard. Dat enorme bedrag moeten we lenen. Stel voor dat je ouders hetzelfde zouden doen en samen € 50.000 verdienen en € 53.810 uitgeven dan moeten zij € 3.810 lenen. Geleend geld moet je terugbetalen met rente. Het is natuurlijk beter om minder uit te geven dan je verdient en wat je overhebt te sparen voor later. Voor arme mensen is het erg moeilijk om te sparen, zij hebben al het geld nodig om bijvoorbeeld de huur en de boodschappen te betalen. Nederland kan wel minder geld uitgeven, maar de bestuurders van ons land willen dat liever niet, want dan worden de oude mensen die op hun partij stemmen boos en kiezen voor een andere partij. Dus geven we als Nederland elk jaar meer geld uit dan we verdienen en wordt onze gezamenlijke schuld (de Staatsschuld) elk jaar hoger.
Lenen van geld is geen probleem op zich. Als je bijvoorbeeld geld leent voor beter onderwijs en je daar op termijn je inkomsten meer mee laat groeien dan de rente die je betaalt op de staatsobligaties, is het een goed idee om het te doen. Het is een investering.
De rente op de staatsobligaties toont hoeveel vertrouwen mensen hebben dat jij je geld goed kan investeren en zij hun geld terugkrijgen. Voor Nederland ligt de rente voor 10 jarige obligaties momenteel op 3.233% [1]. Voor Zwitserland is dit 1% en Italië bijna 5% [1]. Mensen hebben vertrouwen in Zwitserland, minder in Nederland en nog minder in Italië.
Van medio 2019 tot eind 2021 was de rente zelfs negatief voor Nederland [2]! We zouden dus extra geld toe krijgen als we het leenden.
[1] https://www.beleggen.nl/koersen/rentestanden.aspx
[2] https://www.iex.nl/Rente-Koers/190118356/Nederland-10-jaar.aspx